deel vii,  Ouder, wijzer, groener

Fred Pearce begint dit deel met:

De volksbeving zal uiteindelijk het tijdperk der ouderen inluiden. De

babyboomers worden bejaard. En een lage vruchtbaarheid zal ervoor

zorgen dat de wereld ook na hun dood oud blijft. De wereldbevolking

zal snel voor het meerderdeel boven de vijftig zijn. De impact

van die revolutie in de levensduur zou weleens significanter kunnen

zijn voor de mensheid dan alle andere. Moeten we bang zijn voor de

opkomst der gerimpelden?

Het lijkt me niet helemaal waar. Om het merendeel van de bevolking boven de 50 krijgen moet de gemiddelde levensverwachting 100 zijn. De babyboom zorgt slechts voor een geringe tijdelijke extra toename van de vergrijzing. De vergrijzing is vooral het gevolg van een hogere levensverwachting.

26 Het tijdperk der ouderen

Pearce beschrijft de zorg voor de toekomstige economie, eerst voor Japan:

Sommige economen zeggen dat Japan de economische gevolgen

al ondervindt van die vergrijzing. Ze zeggen dat het demografisch

venster van het midden van de twintigste eeuw in de eenentwintigste

eeuw is veranderd in een demografische barrière, omdat het groeiende

aandeel van de bejaarden de economie leegzuigt.

 

En even verderop voor de hele wereld:

Wacht de hele wereld hetzelfde lot? De wereldeconomie als geheel

heeft in de afgelopen decennia de vruchten geplukt van een demografisch

venster. Naarmate de babyboomers van het midden van de twintigste

eeuw aan het arbeidsproces gingen deelnemen en een dalend

vruchtbaarheidscijfer het aantal afhankelijken verminderde, bloeide

de wereldeconomie. Maar dit is waarschijnlijk de laatste keer in de

geschiedenis dat we meer jonge dan oude mensen zullen hebben.

 

27 Grijs is niet altijd somber

Pearce beschrijft echter ook de voordelen die de vergrijzing van de mensheid kan bieden.

Ik zou de nadruk willen leggen op de onontkoombaarheid van de situatie. Vergrijzing is een gevolg van verworvenheden van hygiëne en gezondheidszorg. En dus een gegeven, tenzij we terug willen naar (enkele) beschavingen waarin de jongeren hun ouderen niet meer konden onderhouden en ze daarom voortijdig de dood instuurden (ik weet hier niet veel van, maar denk aan Eskimo's en Indianen).  We dienen de vergrijzing dus gewoon te accepteren. De economie zal zich daar aan moeten aanpassen. De economie is er voor ons, wij zijn er niet voor de economie.

28 De piekpopulatie voorbij

Pearce schrijft:

De laatste schok van de volksbeving zal waarschijnlijk een afnemende

wereldbevolking zijn.

 

En vervolgens:

De piek in de bevolking komt echter waarschijnlijk veel eerder dan

de meeste mensen denken. De kans wordt steeds groter dat de wereldbevolking

later deze eeuw afneemt.

 

Laten we het hopen. Hoe eerder de bevolkingspiek bereikt is hoe beter.

Quintijn Hoogenboom, augustus 2010